Veertig jaar geleden, juni 1980, was de feestelijke openingsweek van het Harspit. Wat een feest! Met als topper de feestavond in de grote zaal met bijdragen van iedereen uit onze dorpen (met jury en prijzen) en met een optreden van, toen onze dorpsgenoten, de zussen Maywood, met de hit van toen: Mother, how are you to day…
Nu de vraag: wat ging hier allemaal aan vooraf? Hoe kwam het multifunctioneel centrum It Harspit van de grond? Ergens begin zeventiger jaren: De verzuiling in Nederland, en zo ook in onze dorpen, stond nog overeind, maar was wel aan het afbrokkelen. Gescheiden kerken, scholen en verenigingen was de norm. In Top en Twel liepen wij niet voorop. Zo gingen de kleuters gezamenlijk naar “Boartlik Begjin”. Vervolgens gingen de kinderen apart naar de Hervormde of de Gereformeerde school, om vervolgens (meestal) naar Sneek voor het christelijk nationaal onderwijs. Als een van de laatste dorpen in onze gemeente fuseerden toen de beide lagere scholen. Al snel bleek dat de huisvesting van de beide scholen een probleem was: een twee-lokalige Gereformeerde school en een verouderde, te kleine Hervormde school voor alle kinderen. En het leerlingenaantal groeide nog elk jaar! In ons schoolbestuur kwamen wij tot de slotsom, dat er nieuwgebouwd moest worden en de gemeente (toen Wymbritseradiel) was het daar wel mee eens. Maar waar en hoe groot? Daarbij kwam, dat wij toen in onze dorpen bijna geen, of nauwelijks goed bruikbare voorzieningen hadden voor sport en spel, gymnastiek, vergaderruimten enz. Een dorpshuis ontbrak! Ja:er was nogwel een (verouderd) verenigingslokaal bij de Hervormde kerk, en de veel te kleine Lantearne bij de Gereformeerde kerk voor gymnastiek/peuterschool/kerkelijke vergaderingen/clubwerk.En zowaar inde zestiger jaren ook nog voor danslessen! Dit bijna absolute nulpunt op het gebied van goed bruikbare accomodaties in onze dorpen was voor ons schoolbestuur aanleiding om verder te kijken dan onze (school)neus lang was.
De gedachte ontstond: waarom niet 1 gebouw te ontwerpen, waarin alles ondergebracht kon worden: School, Dorpshuis, Sport en gymnastiek en biljarten, Vergaderruimten waaronder gemeenschapsruimte en bar, Grote zaal/toneel, Groene Kruis/consultatiebureau/dokterszorg, Rabo Bank enz.
Dit was de grote uitdaging voor onze dorpen en ook voor het gemeentebestuur. Het fenomeen: Multifunctioneel Centrum was nog in opkomst en er waren nog bijna geen voorbeelden in ons land. Het gebeurde, dat het gemeentebestuur een dag-bustocht organiseerde om met een grote afvaardiging uit onze dorpen en een deel van het gemeentebestuur (w.o. burgemeester Cazemier) enkele multifunctionele centra te bezichtigen en ons te laten voorlichten. Toen It Harspit bijna klaar was had de gemeente Wymbrits de smaak zo te pakken, dat ze vervolgens een vergelijkbaar gebouw bedachten voor Nijland. En zo ontstond mfc. “Yn ‘De Mande”! Het werd vervolgens een enorme puzzel om de wensen van alle gebruikers (school en clubs/verenigingen) op 1 lijn te krijgen en te vertalen in een werkbaar ontwerp. Dit veroorzaakte in Top en Twel wel veel reuring en energie om al die activiteiten onder 1 groot dak onder te brengen. het betekende een uitbarsting van “mienskipssin” en het ontstaan van allerlei nieuwe kruisverbanden In nauwe samenwerking tussen gemeentebestuur en bijna alle geledingen van onze dorpsbewoners is ons Harspit ontstaan en heeft het een grote boost gegeven aan mienskipssin en het ontstaan van allerlei nieuwe activiteiten. En dit op een bevolking van ongeveer 1500 inwoners! Wat een weelde!
Wij mogen er heel trots op zijn en alles eraan doen om It Harspit blijvend te laten groeien en bloeien!
Jan van der Kuur
